Na vijf weken reizen ben ik aangekomen in de meest zuidelijke stad ter wereld. Ushuaia. Hier glijden de Andes zo maar het Beagle kanaal in .
Het landschap is erg aantrekkelijk. Een wijdsheid omringd door bergen met gletsjers. Eén gletjser komt bijna tot in de stad en ik drink van zijn eeuwenoud water: rico!! Ik ben niet de enige die deze schoonheid smaakt. In de haven is er een druk verkeer van passagiersboten. Grote cruiseschepen, eigenlijk drijvende steden, hebben hier hun meest zuidelijke punt bereikt. Kleinere met ijsbrekende boeg vertrekken naar Antartica. Degenen onder ons die geen duizenden wensen te spenderen gaan op daguitstap.
Penguins zijn er te zien: de magellanic pinguin, de gentoo penguin, iets groter en met gele poten en snavel. Een verloren gelopen koningspenguin die moet wachten tot zijn verenkleed volledig vervangen is voor hij weer het water in kan op zoek naar zijn soortgenoten.
Zeeleeuwen. Heelder kolonies liggen lui te zonnen, of springen en duikelen in het water. De mannetjes enorm groot in vergelijking met de vrouwtjes.
Ooit voor hun huid door Amerikanen geimporteerde otters die nu de bossen onder water zetten met hun dammen. De beesten zijn hier problematisch omdat ze geen natuurlijke vijand hebben.
En de walvis natuurlijk. Men moet een beetje trainen om zijn fontijntje op te merken. Wat later komt zijn rug boven en met een beetje geluk volgt de staart. In het Beagle kanaal heeft mijn schip een walvis 10 minuten gevolgd van erg dicht bij. Het was muisstil aan boord. Het dier zwom aan stuurboord met een langzame gratie. Feeëriek. Het fontijntje-de rug-de staart. Bange afwachting en dan opnieuw. Het fontijntje…….En dan ineens wisselt hij naar stuurboord in het doorschijnend blauwgroen water. Rakelings langs het schip. Wat een avontuur! Beter wordt het niet!!
Ushuaia is 120 jaar geleden gesticht als strafkolonie. Veroordeelden van gemeen recht en politieke gevangene werkten hier als dwangarbeiders om hun eigen gevangenis te bouwen. Later werd er een treinspoor aangelegd tot in de bergen om het dagelijks gekapt hout voor verwarming en industrie te vervoeren.
Argentinia en Chili voeren beiden een aanwezigheidspolitiek in Tierra del Fuego. Ik kom veel mensen uit het noorden tegen die hier tijdelijk of levenslang hun heil zoeken. Meer werk door oa toerisme, betere betaling en betere pensioenvoorwaarden hebben Ushuaia doen uitgroeien tot intussen een flink stadje.
Ik logeer bij fijne mensen in een heel curieus buurtje, al een heel eind de berg op. Deze grond werd vroeger illegaal ingenomen door mensen die er hun huis bouwden “a fure et mesure” naargelange de portomonee en energie. Wankele dingetjes met veel fantasie en inventiviteit opgetrokken. Letterlijk aan mekaar geplakt en gebreeën. Gordijntjes in plaats van muren, kartonnen kamerscheidingen. En ook hier geen isolatie. Kabeltjes overal. Koordjes die vasthouden, scheeflopende krakende vloertjes. Tegenwoordig is deze buurt geofficialiseerd, maar iets hogerop herhaalt hetzelfde verhaal zich opnieuw. Ik word uitgenodigd in één van deze pioniershuisjes waar een jonge frele Portena (uit Buenos Aires) probeert stand te houden. Water wordt van ver opgepompt met een kapotte wasmachine waarvan het pompje nog werkt. De houtkachel een metalen cilinder met deksel.
Ik neem het treintje op het vroegere gevangenisspoor naar “el fin del mundo” dat me met veel gestoom het “parque national Tierra del Fuego” binnen voert. Na nog een flinke wandeling is het dan zo ver: het einde van “Ruta National 3” die begint 3079 km noordelijker in Buenos Aires.
In de vroegere gevangenis hebben ze een museum dat de geschiedenis van deze wateren en Antartica vertelt. De geschiedenis der gezonken schepen lijkt het wel.
Vóór het Panama kanaal gegraven werd verliep de scheepvaart van de zuid Atlantic naar de zuid Pacific door deze grillige wateren. Expedities naar Antartica vertrokken in de pre-technische-kleren tijd. Dik ingepakte mannen met bevroren snorren. Schepen die vastvroren, die verpletterd werden door het bewegende ijs. Heldenverhalen van reddingspogingen die ook een enkele keer slaagden. Kapitein Drake die met zijn piraten hier zijn toevlucht zocht. Even inventieve kapiteins die hun schip lieten zinken na eerst de inhoud stiekem te verkopen om later de verzekering te vertelden dat de lading suiker gesmolten was in het zeewater!! Welja, het einde van de wereld heeft altijd avonturiers aangetrokken, en ik denk dat het nog een beetje het geval is